Audyt energetyczny budynku

Autor rozdziału: dr inż. Aleksandra Specjał

Poniżej znajduje się fragment publikacji.
Pełny tekst dostępny w Poradniku dla zarządców nieruchomości

Audyt energetyczny budynku jest opracowaniem, które obejmuje te wszystkie działania – jest niezbędny dla przeprowadzenia efektywnej energetycznie i opłacalnej ekonomicznie termomodernizacji budynku. W przypadku ubiegania się inwestora o dofinansowanie przedsięwzięcia, audyt energetyczny jest podstawowym wymaganym dokumentem.

Audyt energetyczny – informacje podstawowe

Audyt energetyczny stanowi ekspertyzę techniczno-ekonomiczną dotyczącą użytkowania energii w badanym budynku wykonaną przez audytora. Przedstawia propozycje przedsięwzięć termomodernizacyjnych, które w optymalny sposób mają zmniejszyć zużycie energii w budynku, a z tym związane jest również obniżenie kosztów energii. Konieczne jest poniesienie kosztów termomodernizacji, ale w wyniku uzyskanych oszczędności kosztów energii inwestycja po pewnym okresie czasu zwróci się inwestorowi.

Audyt energetyczny najczęściej jest wymagany w przypadku ubiegania się o wsparcie finansowe z różnych programów państwowych lub regionalnych. Jest też niezbędny właścicielowi lub zarządcy budynku do podjęcia właściwej decyzji dotyczącej wykonania przedsięwzięć poprawiających efektywność energetyczną obiektu.

Audyt energetyczny powinien umożliwić odpowiedzi na następujące zagadnienia:

  1. Jakie ulepszenia należy wykonać, aby osiągnąć korzyści finansowe i energetyczne.
  2. W jaki sposób wykonać ulepszenia – wskazanie możliwych rozwiązań technicznych, rodzajów materiałów i urządzeń, określenie kolejności realizacji poszczególnych zadań.
  3. Jakie będą koszty termomodernizacji oraz wysokość efektów ekonomicznych (czas zwrotu nakładów, opłacalność termomodernizacji), energetycznych (procentowe obniżenie zużycia energii, wskaźniki energochłonności budynku) i ekologicznych (zmniejszenie ilości zanieczyszczeń wprowadzanych do środowiska).
  4. W jaki sposób sfinansować termomodernizację, jaka jest opłacalność korzystania z różnych dostępnych kredytów i dotacji.

Wykonawca audytu – audytor energetyczny powinien być obiektywnym, niezależnym doradcą. Powinien posiadać wiedzę i umiejętności interdyscyplinarne, z zakresów takich jak: ochrona cieplna budynku, instalacje wewnętrzne, racjonalizacja i oszczędność energii, ochrona środowiska, ocena ekonomiczna przedsięwzięć, czy finansowanie inwestycji energooszczędnych.

Można wyodrębnić kilka kolejnych etapów prawidłowo przeprowadzonego audytu energetycznego:

  1. Określenie celu, w jakim wykonuje się audyt.
  2. Zbieranie danych o obiekcie.
  3. Analiza i ocena stanu istniejącego.
  4. Poszukiwanie i sformułowanie możliwych wariantów rozwiązań.
  5. Ocena wariantowych rozwiązań i wybór rozwiązania optymalnego, zgodnie z wymaganą procedurą, określoną w odpowiednich przepisach odnoszących się do wykonywanego audytu.
  6. Opracowanie audytu, czyli raportu, zgodnie z wytycznymi danego programu wsparcia.
  7. Następnym krokiem jest przekazanie audytu inwestorowi.
  8. Po przeprowadzonej termomodernizacji bardzo przydatna dla doświadczeń audytora byłaby przeprowadzona przez niego ocena efektów realizacji zaleconych w audycie zmian po roku od wykonania termomodernizacji, a nawet w latach następnych.

Rodzaje audytu

Audyt energetyczny jest opracowaniem określającym zakres oraz parametry techniczne i ekonomiczne przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, ze wskazaniem rozwiązania optymalnego, w szczególności z punktu widzenia kosztów realizacji tego przedsięwzięcia oraz oszczędności energii. Audyt stanowi jednocześnie założenia do projektu budowlanego i jest podstawą przyznania premii termomodernizacyjnej przeznaczonej na spłatę części kredytu zaciągniętego na przedsięwzięcie termomodernizacyjne.

Audyt remontowy jest opracowaniem określającym zakres oraz parametry techniczne i ekonomiczne przedsięwzięcia remontowego, stanowiące jednocześnie założenia do projektu budowlanego, będące podstawą przyznania premii remontowej.

Wymagania odnośnie do zużycia energii w budynkach

Podstawowymi wymaganiami dotyczącymi energooszczędności budynku są maksymalne wartości: wskaźnika rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną – wskaźnika EP, wyrażonego w kWh/(m2·rok) oraz współczynników przenikania ciepła przegród budynku U, wyrażonych w W/(m2·K).

Wskaźniki oceny energochłonności budynku (EU, EK i EP) są zdefiniowane w rozporządzeniu w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku, wydanym na podstawie ustawy o charakterystyce energetycznej.

Energia użytkowa (Qnd) jest to energia potrzebna do uzyskania wymaganego działania instalacji w celu uzyskania wymaganych efektów (ogrzewania, chłodzenia, podgrzania ciepłej wody czy powietrza wentylacyjnego).

Energia końcowa (QK) jest to energia dostarczona do budynku i obejmuje:

  • Energię użytkową i straty ciepła w układach instalacyjnych w budynku.
  • Energię pomocniczą elektryczną potrzebną do działania urządzeń w instalacjach.
  • Energię na potrzeby oświetlenia wbudowanego – jedynie w budynkach użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego, produkcyjnych, gospodarczych i magazynowych; w budynkach wielorodzinnych i jednorodzinnych energii na oświetlenie wbudowane nie bierze się pod uwagę przy ocenie energetycznej budynku.

Energia pierwotna (Qp) jest to energia zawarta zarówno w nieodnawialnych surowcach energetycznych jak i odnawialnych źródłach energii.

Podstawy obliczeń cieplnych stosowanych w audycie

Analizę opłacalności energetycznej i ekonomicznej w audycie energetycznym budynku wielorodzinnego przeprowadza się na podstawie obliczeniowych potrzeb cieplnych budynku. Uwzględnia się zarówno roczne zapotrzebowanie na ciepło budynku (na energię użytkową i końcową) jak i moc cieplną potrzebną w budynku w warunkach tzw. projektowych (projektowe obciążenie cieplne).

Kompleksowe podejście do termomodernizacji budynku

Działania termomodernizacyjne równocześnie będą służyć zapewnieniu właściwych warunków eksploatacyjnych oraz zapewnieniu komfortu cieplnego w pomieszczeniach, a także w efekcie ochronie środowiska naturalnego. Częściowe zabiegi modernizacyjne, takie jak: ocieplenie budynków bez równoczesnej modernizacji systemu grzewczego nie dają zamierzonych korzyści energetycznych, ekonomicznych i ekologicznych – w takim przypadku może nastąpić nawet wzrost zapotrzebowania na ciepło budynku. Dodatkowo modernizacja instalacji ciepłej wody przyczyni się do zwiększenia oszczędności energii w budynku. Termomodernizacja powłoki budynku (ocieplenie budynku) połączona z modernizacją instalacji centralnego ogrzewania zapewnia znaczne obniżenie kosztów ogrzewania ponoszonych przez użytkowników.